Komisja Nadzoru Finansowego („Komisja”) 24 marca 2023 r. wydała decyzję nakładającą na (...)¹ – byłego dyrektora ds. sprzedaży Copernicus Securities SA z siedzibą w Warszawie („Copernicus”, Dom maklerski”)

a) karę pieniężną w wysokości 250 000 zł 

za współpracę Copernicus z podmiotami nieuprawnionymi do świadczenia usługi oferowania instrumentów finansowych w okresie od czerwca do grudnia 2018 r., co stanowiło naruszenie art. 83c ust. 1 w zw. z art. 72 ustawy o obrocie²

b) karę pieniężną w wysokości 200 000 zł 

za brak działania Copernicus w sposób rzetelny i profesjonalny oraz zgodny z najlepiej pojętymi interesami klientów w związku z motywowaniem pracowników Domu maklerskiego przez jego kierownictwo do sprzedaży wybranych instrumentów finansowych w okresie od maja 2018 r. do lutego 2019 r., co stanowiło naruszenie art. 83c ust. 1 ustawy o obrocie

(...), w okresie stwierdzonych naruszeń, pełnił funkcję dyrektora ds. sprzedaży Copernicus Securities SA. Był odpowiedzialny za przebieg procesu oferowania instrumentów finansowych w sieci wewnętrznej sprzedaży oraz za współpracę z podmiotami nieuprawnionymi do świadczenia usług oferowania instrumentów finansowych. Ponosi zatem odpowiedzialność za naruszenia stwierdzone w działalności Copernicus. 

Na początku 2018 r. Copernicus podjął współpracę z podmiotami nieuprawnionymi do oferowania instrumentów finansowych. Celem takiego działania była chęć zwiększenia sprzedaży obligacji i innych instrumentów finansowych. Spowodowało to utratę przez Copernicus kontroli nad procesem oferowania, ale zapewniało istotne przychody z tego tytułu. (...) jako dyrektor sprzedaży osobiście nawiązywał współpracę z podmiotami nieuprawnionymi do oferowania instrumentów finansowych. Wypracował model współpracy, polegający na tym, że przekazywał on osobom niezatrudnionym w Copernicus informacje i dokumenty umożliwiające im oferowanie instrumentów finansowych oferowanych przez Copernicus. Działalność (...) nie sprowadzała się jedynie do przekazywania tych informacji. Współpracował on aktywnie z takimi osobami przy obsłudze inwestorów m.in. za pośrednictwem osób nieuprawnionych przekazywał informacje o brakach w otrzymywanej przez niego dokumentacji wypełnianej przez inwestorów. Brał także udział w monitorowaniu wpłat inwestorów poprzez zwracanie uwagi na to osobom niezatrudnionym (nieuprawnionym do oferowania instrumentów finansowych).

Kierownictwo Domu maklerskiego motywowało jego pracowników do sprzedaży konkretnych produktów, wskazując im, że mają one charakter priorytetowy. Motywacją były wyższe stawki prowizji dla sprzedawców oraz uczestnictwo w wyjazdach zagranicznych. (...) jako dyrektor ds. sprzedaży był odpowiedzialny za wewnętrzną sieć sprzedaży, osobiście zarządzał sprzedażą i wskazywał pracownikom jej kierunki. Cyklicznie wysyłał do pracowników działu sprzedaży wiadomości, w których wskazywał jakie produkty mają być oferowane klientom w danym miesiącu. Działalność (...) w ramach sieci sprzedaży wewnętrznej Copernicus i motywowanie podległych mu służbowo pracowników znacząco wpłynęła na wynik sprzedaży Domu maklerskiego. Zarządzana przez niego sieć sprzedaży wewnętrznej nie miała rzetelnej wiedzy o oferowanych przez Dom maklerski produktach, które stanowiły priorytet sprzedażowy. Jedna z promowanych przez Copernicus inwestycji nie powstała, a spółka, której obligacje oferował Copernicus przez kilkanaście miesięcy zalegała ze spłatą odsetek i wykupem obligacji. W przypadku drugiej promowanej spółki, których obligacje oferował Copernicus, inwestycja również nie powstała, a spółka na moment wydania decyzji nie wywiązała się ze zobowiązań względem obligatariuszy na kwotę co najmniej 11 mln zł. 

Motywowanie pracowników przez (...) do sprzedaży wybranych instrumentów finansowych w połączeniu z brakiem wiedzy o spółkach wobec, których Copernicus prowadził usługę oferowania emitowanych przez niego obligacji, a także bagatelizowanie sygnałów dotyczących opóźnień w realizacji inwestycji Komisja oceniła jako działania w sposób nierzetelny i nieprofesjonalny oraz niezgodny z najlepiej pojętymi interesami klientów. 

Nałożenie kar pieniężnych na (...) wskazuje uczestnikom rynku kapitałowego, jak istotne znaczenie ma rzetelne i profesjonalne funkcjonowanie domu maklerskiego oraz zorganizowanie procesu oferowania instrumentów finansowych, a sprawowanie funkcji zarządzającej może wiązać się z odpowiedzialnością za naruszenia przepisów przez dom maklerski. Nabywcy instrumentów finansowych oferowanych przez firmy inwestycyjne, inwestują swoje środki w zaufaniu do podmiotów je oferujących, do ich profesjonalizmu, rzetelności oraz bezpieczeństwa całego procesu wynikającego z zezwolenia na prowadzenie działalności maklerskiej. 

Maksymalna kara, jaką Komisja mogła nałożyć na (...), zarówno w pkt a jak i b wynosi 20 750 000 zł.